Nghỉ Tết đem đến niềm vui cho mọi người, khi sau một năm làm việc và học tập miệt mài, chăm chỉ, có những ngày để nghỉ ngơi, nhìn lại những việc mình làm được và chưa làm được trong năm cũ, lên kế hoạch cho năm mới thành công hơn.
Thế nhưng với những trường học vùng sâu, xa, vùng đặc biệt khó khăn, nghỉ Tết kèm theo lo âu: lo học sinh không trở lại trường, lo học sinh nấn ná ở nhà ăn Tết theo phong tục qua rằm tháng giêng mà không xuống lớp, lo học sinh không hứng khởi khi tiếp tục học tập. Trường THPT Số 3 Văn Bàn cùng từng có tâm trạng ấy nhưng mấy năm gần đây, nỗi lo đó vơi đi rất nhiều bởi đã không khí chào xuân mới vui tươi, phấn khởi, bổ ích được tổ chức ngay sau kì nghỉ Tết kéo dài. Học sinh lại hào hứng, mong chờ trở lại trường để chào đón không khí xuân về qua các hoạt động chào xuân, đặc biệt để được tham gia “ Hội thi các trò chơi dân gian chào xuân Bính Thân 2016”.
Học sinh của trường THPT Số 3 Văn Bàn ở những xã xa, sâu, phía Tây huyện Văn Bàn Nậm Chầy, Nậm Xây, Nậm Xé, Dần Thàng…. Nơi ngày Tết còn tồn tại nhừng tập tục lạc hậu: kéo vợ, bắt cóc, nặng nề chuyện ăn uống, rượu chè. Học sinh dù được thầy cô ở các cấp học chỉ bảo, hướng dẫn nhưng vẫn chịu ảnh hưởng nhiều từ gia đình. Do đó để học sinh không nghỉ học trước và sau Tết là bài toán khó với các trường trên địa bàn phía Tây huyện Văn Bàn.
Hoạt động ngoại khóa được tổ chức ngay buổi chiều ngày học đầu tiên sau Tết bởi kế hoạch đã được triển khai trước đó. Có thể nói những trò chơi dân gian chưa bao giờ “hạ nhiệt” khi được tổ chức trên sân trường THPT Số 3 Văn Bàn. Nhừng trò chơi được lựa chọn đưa vào hội thi là những trò chơi quen thuộc, gần gũi: đẩy gậy, nhảy bao bố, ném còn, đi cà khoeo, ném vòng cổ vịt, kéo co.
Những cái bặm môi, tận lực, cố sức lấy đà đẩy của các vận động viên đẩy gậy nam, nữ, những tiếng reo hò cổ vũ của học sinh các lớp vang dội khoảng sân. Những ánh mắt chăm chú, nín thở theo dõi hiệp đẩy cân sức, giằng co, căng thẳng. Tiếng hoan hô vỡ òa khi bạn mình chiến thắng, tiếng xuýt xoa tiếc nuối khi bạn lớp mình bị đẩy ra khỏi vòng tròn. Trò chơi này giúp thầy cô phát hiện ra tài năng tiềm ẩn cho môn đẩy gậy, nhiều học sinh của trường sau này thành vận động viên tham gia các giải đấu các cấp qua cuộc thi nhỏ này tại trường.
Trò chơi khiến cả vận động viên, cổ động viên hồi hộp, lo lắng, nín thở theo dõi là trò đi cà khoeo ( tiếng Tày học sinh gọi là pay chọ chẹ). Các vận động viên thể hiện sự khéo léo, tài tình trên đôi chân được nối thêm tới 1,0 m, cao lênh khênh. Có những bạn sắp về đến đích, vội vàng bước nhanh khiến bị đổ cà khoeo. Khuôn mặt tần ngần tiếc nuối, tự nhủ lần sau phải thật bình tĩnh, vội vàng, hấp tấp là hỏng việc.
Sau các trò chơi học sinh thể hiện tài năng, sự khéo léo cá nhân là những trò chơi mang tính tập thể: nhảy bao bố, ném còn, ném vòng cổ vịt, kéo co…
Trò chơi nhảy bao bố đòi hỏi sự kết hợp ăn ý của đôi nam, nữ, đôi nam – nữ tham gia. Có những lớp láu cá lựa chọn những bạn nhỏ con nhất để dễ vận động trong bao. Có lớp bên ngoài bắt nhịp “ hai, ba” để các bạn nhảy theo nhịp thuận lợi. Những tràng cười sảng khoái, những tiếng tung hô vang dội khi có đôi nào vội vã bị ngã hay tới đích thành công.
Sôi động nhất, hào hứng nhất, cuồng nhiêt nhất phải kể đến trò kéo co. Trò chơi cần sự hợp lực đồng nhất của tập thể. Sức mạnh không chỉ được tạo nên bởi các thành viên trong đội, sức mạnh được nhân lên gấp bội khi nhịp hô “ hai ba” của giáo viên chủ nhiệm, sức mạnh từ sự cổ vũ nhiệt tình của các lớp. Sân trường như vỡ ra bởi tiếng trống dồn dập, tiếng hô, tiếng cổ động “ A2, A3 cố lên”. Những trận đấu ngang sức, sợi dây như muốn đứt tung dưới sức “ bẻ gẫy sừng trâu” của các đội chơi. Trời lạnh mà khuôn mặt vận động viên, cổ động viên lấm tấm mồ hôi. Có lẽ ít trò chơi nào huy động tinh thần tập thể cao như trò chơi này. Học sinh sau mỗi hiệp chơi, tự rút ra kinh nghiệm truyền cho nhau, quan sát, cảm nhận những điểm yếu của đối phương để tìm cơ hội chiến thắng cho đội mình. Những cái bắt tay, những nụ cười rạng rỡ, những vòng tay nối tròn nhảy múa, trên khuôn mặt đỏ bừng sau thời gian cố gắng, quyết tâm giành chiến thắng.
Kết thúc trò chơi kéo co, tiếp tục các trò chơi khác. Trò chơi nào cũng hấp dẫn, lôi cuốn cả người chơi lẫn người xem, cổ vũ. Hoạt động này diễn ra trong 2 buổi chiều. Buổi học đầu tiên còn một số học sinh do nhiều lí do chưa có mặt, sau buổi chiều hoạt động hứng khởi ấy, những học sinh còn nghỉ không thể nào ở yên, các em trở lại trường để được tham gia không khí chào xuân tưng bừng.
Hội thi trò chơi dân gian đã thành công ngoài sức mong đợi. Một khí thế hừng hực tràn đến cùng mùa xuân trên trường THPT Số 3 Văn Bàn. Không khí vui tươi tạo động lực, niềm tin cho năm mới thắng lợi mới, thành công mới vang dội hơn.
Năm sau chắc chắn sẽ có một hội xuân tưng bừng như thế tại trường THPT Số 3 Văn Bàn.
Hoàng Thị Thu Hằng
Giáo viên trường THPT Số 3 Văn Bàn