Nói tới Lào Cai người ta thường nghĩ tới những khó khăn của  một tỉnh miền núi biên giới phía Bắc. Giáo dục Lào Cai cũng vậy, luôn luôn phải phát triển trong điều kiện rất khó khăn. Tuy nhiên, Lào Cai đã thực hiện khá tốt cuộc vậnm động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” (Hai không) bằng xã hội hóa. Đó là một thành công lớn.

Trong quá trình tổ chức triển khai, quán triệt Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và hưởng ứng cuộc vận động "Hai không" do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) phát động, công tác xã hội hoá giáo dục ở Lào Cai đã được tăng cường hơn bao giờ hết.

Thực hiện cuộc vận động "Hai không" bằng xã hội hóa

Thực hiện cuộc vận động “Hai không”, Sở GDĐT tham mưu với Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo kịp thời cấp uỷ, chính quyền các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, trước hết là các bậc cha mẹ học sinh hiểu rõ và đúng nội dung của cuộc vận động. Từ đó tạo ra sự đồng thuận trong xã hội, tạo nền tảng để tổ chức thực hiện đúng nội dung "Hai không", tránh được những sai lệch, cực đoan trong quá trình tổ chức thực hiện cuộc vận động; tập trung khơi dậy lòng tự trọng và tinh thần trách nhiệm của các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp trước học sinh, nhân dân các dân tộc và sự phát triển của đất nước.

Qua đó, khơi dậy truyền thống hiếu học- trọng thầy, hun đúc ý chí và niềm tự hào vượt khó, học giỏi hôm nay để lập nghiệp ngày mai trong học sinh, sinh viên và giới trẻ.

Chỉ sau 1 tháng từ khi cuộc vận động ra đời, ngày 21/8/2006 UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo Sở GDĐT tổ chức ký cam kết thực hiện cuộc vận động giữa các cấp trong ngành Giáo dục. Các lực lượng truyền thông, tuyên truyền của địa phương vào cuộc tích cực.

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân thăm một lớp học ở huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai.

Sau 1 năm thực hiện cuộc vận động  “Hai không”, thấy tình hình có nhiều chuyển biến tích cực, Tỉnh uỷ Lào Cai ra Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 21/8/2007 về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Theo đó, các cấp ủy đảng phải thường xuyên coi trọng nhiệm vụ chỉ đạo công tác giáo dục, bổ sung các biện pháp chỉ đạo; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ đảng viên tham gia công tác giáo dục; cán bộ đảng viên phải đóng góp vào công tác giáo dục, coi đó là một tiêu chuẩn đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên, tổ chức đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị hàng năm trên nền tảng là nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện mà thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục thực chất, vững chắc, không vị thành tích.

Ngày 13/12/2007, HĐND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành phối hợp với ngành Giáo dục tích cực thực hiện cuộc vận động “Hai không” với 4 nội dung; HĐND các cấp xây dựng chương trình giám sát kết quả thực hiện Chỉ thị số 33 của Thủ tướng Chính phủ.

Rất nhiều cuộc giám sát của HĐND các cấp được tiến hành trong những năm này đã cùng với các cuộc kiểm tra của cấp uỷ đảng và ủy ban kiểm tra của cấp uỷ các cấp có tác dụng rất mạnh tới tình hình, kết quả sự nghiệp giáo dục, đào tạo theo tinh thần Chỉ thị số 33 của Thủ tướng Chính phủ và cuộc vận động “Hai không”, thúc đẩy toàn hệ thống chính trị và các lực lượng xã hội trên địa bàn vào cuộc.

Cùng với đó, các tổ chức trong hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân nhận thức rõ mặt mạnh, mặt yếu, đồng thời thấy rõ trách nhiệm của mỗi cấp, mỗi ngành, từng trường học, khu dân cư, hộ gia đình để hành động theo phương châm lớn: Tất cả vì tương lai con em chúng ta.

Ngày 15/5/2008, Bộ GDĐT phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Sở GDĐT Lào Cai báo cáo Tỉnh uỷ, tham mưu UBND tỉnh về kế hoạch chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

Từ đây, giáo dục địa phương bước vào giai đoạn đổi mới mạnh mẽ; hoạt động giáo dục, quản lý, kiểm tra, thi cử, đánh giá, thi đua khen thưởng, sau 2 năm thực hiện cuộc vận động “ Hai không” đã có nhiều biến chuyển sâu sắc; nay có phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” tiếp sức.

Thông qua triển khai cuộc vận động “Hai không” và phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo trở thành một nhiệm vụ trọng tâm của xã hội. Tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị đã xây dựng kế hoạch phối hợp liên ngành hoặc nghị quyết liên tịch với ngành Giáo dục, hai bên hoặc nhiều bên. Công tác xã hội hoá giáo dục được triển khai sâu rộng và hiệu quả hơn bất cứ thời kỳ nào.

Nhiều hình thức vận động sáng tạo, tích cực hỗ trợ ngành Giáo dục: Công đoàn ngành vận động cán bộ, giáo viên,nhân viên đóng góp gần 500 triệu đồng  hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm dạy lớp phổ cập giáo dục; quyên góp 800 triệu đồng làm 9 nhà công vụ cho giáo viên vùng cao. UBMTTQ  tỉnh kêu gọi, Sở GDĐT Lào cai vận động các Sở GDĐT bạn giúp đỡ quyên góp 630 khối  quần áo và 1,3 tỷ đồng giúp học sinh Lào Cai chống rét, khắc phục hậu quả bão, lũ; Tổng Công ty Apatite, Mỏ đồng ủng hộ hơn 3 tỷ đồng xây dựng trường sở; cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu” đã lôi cuốn nhiều nhà hảo tâm trong, ngoài tỉnh tham gia tích cực và thiết thực hỗ trợ 88 chiếc xe đạp, 343 suất học bổng  tổng giá trị 307,7 triệu đồng. Nhiều người không có tiền của, đã góp công sức như luân phiên cấp dưỡng cho học sinh bán trú, vác đá, gánh cát, san nền, trồng cây, đổ bê tông sân trường…

Nói cách khác, các tầng lớp nhân dân, các doanh nghiệp đã đồng lòng hỗ trợ ngành Giáo dục.

Chính sự hỗ trợ quý báu tình nghĩa ấy đã làm cho nhà trường thay đổi rõ rệt; người dân càng kỳ vọng vào con em, càng phấn khởi trước kết quả giáo dục của nhà trường; khi nhà trường thực hiện 3 công khai, cả cộng đồng xã hội đều nức lòng.

Giờ chơi của học sinh tiểu học theo nội dung trường học thân thiện, học sinh tích cực ở huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai.

Động lực cho bước phát triển tiếp theo

Sau 4 năm thực hiện cuộc vận động “Hai không” và hưởng ứng  phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, để thúc đẩy công tác xã hội hoá giáo dục đáp ứng yêu cầu mới của giáo dục giai đoạn 2010-2015, Sở GDĐT đã tham mưu Tỉnh uỷ ra  Chỉ thị số 36-CT/TU, ngày 27/9/2010, nhấn mạnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các cuộc vận động và phong trào thi đua trong toàn ngành giáo dục, đào tạo. Tổ chức tổng kết 4 năm thực hiện cuộc vận động "Hai không", mở rộng và nâng cao chất lượng phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" nhằm tạo môi trường giáo dục lành mạnh, khuyến khích học sinh thi đua học tập tốt, sáng tạo.

Thông qua triển khai bài bản cuộc vận động “Hai không” và phong trào thi đua “Xây dựng THTT, HSTC”, tỉnh Lào Cai đã tăng cường công tác xã hội hoá giáo dục; từ đó huy động các lực lượng xã hội tham gia tích cực vào các mặt: Xây dựng môi  trường giáo dục, tham gia các hoạt động giáo dục, đóng góp nhân tài vật lực xây dựng trường sở, quyết tâm "nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục cùng với xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" để cho trường học thực sự là của dân, do dân, vì dân.

Đó là động lực quan trọng để tỉnh Lào Cai hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục THCS vào năm 2007, từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục một cách vững chắc từ  2008 - 2011, đưa Lào Cai trở thành tỉnh có sự nghiệp giáo dục phát triển, có nhiều mô hình giáo dục tốt, thực hiện xã hội hoá giáo dục nhiều sáng tạo và có hiệu quả cao.

Trương Kim Minh

Giám đốc Sở GD & ĐT Lào Cai