THÀNH TỰU 25 NĂM, GIÁO DỤC LÀO CAI

DƯỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH

Lào Cai là một tỉnh vùng cao biên giới nằm ở phía Tây Bắc của Tổ quốc, có vị trí và vai trò rất quan trọng trong việc giữ vững an ninh - quốc phòng và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Tỉnh Lào Cai được tái lập trên cơ sở tách ra từ tỉnh Hoàng Liên Sơn từ 01/10/1991, là tỉnh có địa bàn cư trú của nhiều dân tộc thiểu số, nhận thức và trình độ học vấn của nhân dân còn thấp “Đến năm 1991 toàn tỉnh có 14/109 xã vùng cao không có trường, riêng THCS có 101/171 xã chưa có trường, lớp, số người mù chữ lớn (chiếm 52% số dân); tỷ lệ huy động trẻ từ 6 -14 tuổi ra lớp mới chỉ đạt 35,7%; cả tỉnh chưa có xã nào đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học và chống mù chữ”. Những yếu kém của giáo dục trong giai đoạn trên đã cản trở sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh nhà trước những vận hội mới.

Nhận thức rõ vấn đề đó, Đảng bộ tỉnh Lào Cai luôn xác định việc lãnh đạo phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những việc làm cấp thiết, có ý nghĩa quyết định đến việc nâng cao dân trí, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh, quốc phòng trên địa bàn tỉnh. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ X (01/1992) đã xác định: “Giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ phải được coi là khâu quan trọng, là động lực để đưa Lào Cai thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu”. Do đó, việc cần thiết là: “tăng cường củng cố và phát triển giáo dục một cách hợp lý, tập trung thực hiện tốt chương trình phổ cập giáo dục tiểu học và chống mù chữ, đầu tư phát triển hệ thống trường dân tộc nội trú; có chính sách khuyến khích đối với giáo viên dạy giỏi, giáo viên lên công tác vùng cao để từng bước nâng cao chất lượng dạy và học”, và Nghị quyết số 05-NQ/TU về công tác giáo dục và đào tạo (tháng 4/1993) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã đề ra mục tiêu: “đến hết năm 1995 phấn đấu xóa được các xã trắng về giáo dục, mỗi xã, phường vùng thấp có một trường tiểu học, một trường THCS; mỗi xã vùng cao có một trường tiểu học, cụm liên xã có trường THCS; mỗi huyện vùng cao có một trường phổ thông dân tộc nội trú; huy động 50-60% số trẻ em trong độ tuổi từ 6-14 tuổi đến lớp”.

Cùng đó, ở mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh các khóa sau đều xác định những mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn: nếu như, ở nhiệm kỳ khóa XI (5/1996) xác định:  Tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi đến trường đạt 70%; Phấn đấu đến năm 2000 có đủ giáo viên dạy học và phổ cập tiểu học ở vùng thấp, huy động từ 65% đến 70% trẻ em ở vùng cao trong độ tuổi đến trường, xóa mù chữ cho cán bộ xã và trưởng thôn, bản trong toàn tỉnh, mở rộng việc học ngoại ngữ, tin học và dạy nghề và hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học ở các xã vùng thấp và các xã vùng cao có điều kiện. Đến, nhiệm kỳ khóa XII (12/2000) đã đề ra: Giữ vững và thực hiện hoàn thành phổ cập GDTH-CMC ở cả 180 xã, phường, thị trấn, thực hiện phổ cập GDTH-ĐĐT, phấn đấu đến năm 2005 có 60 xã, phường, thị trấn hoàn thành phổ cập THCS, thực hiện phổ cập THPT ở một số nơi có điều kiện và cần thiết phải đa dạng hóa các loại hình trường lớp…hoặc các nhiệm kỳ khóa XIII (12/2005), XIV (10/2010) đều quán triệt sâu sắc và luôn nhấn mạnh việc cần thiết phải nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đáp ứng những yêu cầu mới để phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, với sự đồng thuận chung tay của các cấp Ủy đảng, Chính quyền, các cơ quan, đoàn thể cùng toàn dân tộc Lào Cai. Với phương châm chỉ đạo: ráo riết, trực tiếp, cụ thể và sát sao của các thế hệ lãnh đạo ngành giáo dục, cũng như sự quyết tâm của các thế hệ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong ngành giáo dục tỉnh nhà nhằm xây dựng kỷ cương, nền nếp và nâng cao chất lượng giáo dục.

Sau 25 năm, dưới sự lãnh đạo của các cấp Ủy đảng, Chính quyền các cấp, giáo dục và đào tạo Lào Cai có những bước chuyển mình đáng tự hào, đó là:cơ sở vật chất ngày càng được đầu tư đồng bộ; chất lượng nguồn nhân lực phục vụ giáo dục phổ thông ngày càng cao; chất lượng giáo dục phổ thông chuyển biến rõ rệt; trình độ dân trí được nâng lên; tỉnh Lào Cai đã được công nhận đạt chuẩn quốc gia phổ cập giáo dục tiểu học và chống mù chữ (năm 2000), đạt chuẩn Quốc gia phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi (năm 2005); đạt chuẩn Quốc gia phổ cập giáo dục THCS (năm 2007), và đạt chuẩn Quốc gia phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi (năm 2014)… nhiều địa phương có điều kiện tự nhiên, kinh tế khó khăn nhưng đã đạt và duy trì tốt kết quả giáo dục phổ thông như xã Thào Chư Phìn (huyện Si Ma Cai), huyện Văn Bàn, Bắc Hà, Mường Khương, Bát Xát, Bảo Yên, Bảo Thắng…Nếu như, khi mới tái lập tỉnh, cả tỉnh có 250 học sinh lớp 12, năm học 1992-1993, ngành học mầm non toàn tỉnh chỉ có 217 nhóm trẻ với 2576 cháu và 192 lớp mẫu giáo với 4418 cháu; ngành giáo dục phổ thông có 160 trường cấp 1, với 2102 lớp có 56115 học sinh; 23 trường cấp 2, với 401 lớp có 10928 học sinh và 14 trường cấp 3, với 83 lớp có 2490 học sinh và 01 trường Trung cấp sư phạm, thì đến năm học 2013-2014, thì đến năm học 2013-2014, toàn tỉnh có 204 trường mầm non; 241 trường tiểu học; 196 trường THCS; 28 trường THPT; 11 trung tâm giáo dục thường xuyên (01 trung tâm cấp tỉnh; 10 trung tâm cấp huyện, thành phố); 164 trung tâm học tập cộng đồng/164 xã, phường, thị trấn; 3 Trường Cao đẳng (CĐSP, Cao đẳng Cộng đồng và Cao đẳng nghề) và 01 Trường Trung cấp chuyên nghiệp (Trung cấp Y) và số học sinh, sinh viên hiện có 180.881 (gồm 46.069 trẻ em mầm non, 127.695 học sinh phổ thông, 2.890 học viên BT THCS và BT THPT, 4.227 học sinh, sinh viên trường chuyên nghiệp (hệ chính quy: 3.428, hệ vừa học vừa làm: 799); Toàn tỉnh hiện có 255 trường chuẩn quốc gia (Mầm non: 53 trường, đạt 26,0%; Tiểu học: 136 trường, đạt 56,4%; THCS: 59 trường, đạt 30,6%; THPT: 7 trường, đạt 25%; trong đó có 6 trường mầm non và 28 trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ 2; 158 trường ở khu vực vùng cao, vùng khó khăn).

Hệ thống, mạng lưới trường, lớp học được củng cố, phát triển đã tạo cơ hội và đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập của con em dân tộc, góp phần thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục trên địa bàn toàn tỉnh.

Chất lượng giáo dục của tỉnh có chuyển biến rõ rệt qua từng năm học: nếu như năm học 1992-1993, toàn tỉnh chỉ có 05 giải học sinh giỏi quốc gia, thì đến năm học 2013-2014, toàn tỉnh có trên 5000 học sinh đạt giải học cấp huyện, thành phố; khoảng 1500 học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh. Tham gia kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT đạt 15 giải; thi giải Toán qua mạng internet cấp quốc gia đạt 26 giải; thi giải Toán bằng Tiếng Anh qua mạng internet cấp quốc gia đạt 29 giải; thi Olympic Tiếng Anh qua mạng internet cấp quốc gia đạt 48 giải; tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật đạt giải Nhất lĩnh vực, giải Nhì toàn cuộc; đặc biệt là Hội thi VH-TT các trường DTNT toàn quốc đạt 04 Huy chương Vàng, 07 Huy chương Bạc, 10 Huy chương Đồng và xếp thứ 7/47 đoàn tham gia....Những thành tích trên được các cấp ủy đảng, chính quyền, nhân dân và toàn xã hội ghi nhận những đóng góp, nỗ lực của các thế hệ thầy, cô giáo cùng các em học sinh trong tỉnh.

Cùng đó, giáo dục Lào Cai cũng nhận được sự quan tâm, đầu tư từ các tổ chức quốc tế như: Dự án Giáo dục Tiểu học cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, Dự án giáo dục tiểu học bạn hữu trẻ em của Unicept, Dự án giáo dục trung học cơ sở, Dự án Oxfam về giáo dục tại Sa Pa, Dự án Samaritan's Purse về xây dựng nhà ở cho học sinh nội trú dân nuôi. Đặc biệt, với đặc thù của tỉnh Lào Cai là có đường biên giới với tỉnh Vân Nam - Trung Quốc, nên công tác hợp tác quốc tế về giáo dục giữa 2 tỉnh Lào Cai - Vân Nam luôn được chú ý thực hiện và thu được kết quả hết sức tốt đẹp

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo của Đảng bộ tỉnh Lào Cai, cũng như những nỗ lực của bao thế hệ thầy giáo, cô giáo cùng sự quyết  tâm, chung sức của toàn dân tộc tỉnh Lào Cai, giáo dục và đào tạo Lào Cai đã vượt qua những khó khăn và thách thức để vươn mình trỗi dậy góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh cũng như tham gia vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hóa đất nước./.

                                                Lào Cai, tháng 3/2015